აფხაზეთში რუსული საზღვაო ბაზის მშენებლობა

ავტორი: ლოგან უილიამსი

Bellingcat-ის სტატია

2023 წლის ოქტომბერში, რუსეთის მიერ მხარდაჭერილი საქართველოს სეპარატისტული რეგიონის, აფხაზეთის ხელმძღვანელმა გამოაცხადა, რომ რესპუბგლიკაში აშენდება რუსული საზღვაო ძალების ახალი ბაზა, რომელიც გახდება რუსეთის შავი ზღვის ფლოტის ნაწილების “მუდმივი განლაგების ადგილი” ოჩამჩირეში. ბაზა განლაგდება პატარა ნავსადგურში, სადაც ახლა ქვანახშირის ტერმინალი და რუსეთის ფედერალური უსაფრთხოების სამსახურის (FSB) სანაპირო დაცვის განყოფილება ფუნქციონირებს.

მიუხედავად იმისა, რომ კრემლს ეს გეგმები არ დაუდასტურებია და აქამდე აფხაზეთში ამ მიმართულებით მხოლოდ მცირე აქტივობა შეიმჩნეოდა, 2024 წლის დასაწყისიდან მდგომარეობა შეიცვალა.

როგორც Bellingcat-ის მიერ გაანალიზებული სატელიტური გამოსახულებები აჩვენებს, სამშენებლო აქტივობა საგრძნობლად დაჩქარდა 2024 წლის დასაწყისიდან. სატელიტურ ფოტოებზე ჩანს, რომ აღნიშნულ პერიმეტრზე შენდება მრავალი შენობა. 2024 წლის მარტში მშენებლობების დაჩქარებულ ტემპებზე მიუთითებდა ქართული ტელეკომპანია TV პირველიც.

ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ ბაზას სტრატეგიული მნიშვნელობა ექნება რუსეთისთვის, რადგან იგი, შესაძლოა, უსაფრთხო თავშესაფარად იქცეს რუსული შავი ზღვის ფლოტისთვის, რომელიც უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ უკრაინული თვითმფრინავების თავდასხმებს განიცდის.

2022 წლის ოქტომბრის მეორე ნახევარში სევასტოპოლზე ერთობლივი საჰაერო და საზღვაო შეტევის შემდეგ, რუსეთმა თავისი ფლოტის დიდი ნაწილი ნოვოროსიისკში გადაიტანა.

ნოვოროსიისკი უკრაინული თავდასხმების სამიზნე გახდა 2023 წლის აგვისტოში, 2024 წლის მაისში და 2024 წლის ივლისში. ივლისის თავდასხმის შემდეგ, მკვლევარმა ჰ.ი. სატონმა (@CovertShores X-ზე) შენიშნა, რომ რუსული Project 22870 ბუქსირი ნოვოროსიისკიდან ოჩამჩირის ბაზაზე გადავიდა.

რუსეთის ფლოტის ბაზის არსებობამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს საქართველოს გეგმებზე, განავითაროს თანამედროვე ღრმაწყლოვანი პორტი ანაკლიაში, ოჩამჩირედან სამხრეთით დაახლოებით 30 კილომეტრში. ეს მრავალმილიარდიანი პროექტი მიზნად ისახავს საქართველო გახდეს დამოუკიდებელი საერთაშორისო სატრანზიტო ჰაბი ჩინეთსა და ევროკავშირს შორის. თავდაპირველად პროექტი ქართულ-ამერიკულ კონსორციუმს უნდა აეშენებინა, თუმცა საქართველოს მთავრობამ ეს პროექტი 2020 წელს შიდა პოლიტიკური დაპირისპირებისა და რუსეთსა და მმართველ პარტიას, „ქართულ ოცნებას“ შორის დამთბარი ურთიერთობის ფონზე გააუქმა.

2024 წლის მაისში ცნობიილი გახდა, რომ პორტის პროექტი განახლდება, თუმცა ამჯერად პორტს ​​ჩინური კონსორციუმი უხელმძღვანელებს.

Bellingcat-ის მიერ ჩატარებულმა ანალიზმა აჩვენა ოჩამჩირის ნავსადგურში მშენებარე მრავალი შენობა და პერიმეტრის მახასიათებლები. 2024 წლის 22 ივლისი SkySat-ის სურათი Planet Labs PBC-დან

ოჩამჩირის ბაზაზე ბოლო დროს დაფიქსირებული ცვლილებებიდან აღსანიშნავია რამდენიმე ახალი საძირკვლის დაგება, ახალი განაშენიანებისთვის დიდი მიწის ნაკვეთის გაწმენდა, რომელიც საგრძნობლად გააფართოვებს ბაზის ფართობს. ნავსადგურის აღმოსავლეთით, სადაც სარკინიგზო ლიანდაგები შედის სამხედრო ბაზაში, გაწმენდილია დაახლოებით ცხრა ჰექტარი მიწა და ასევე ბოლო რამდენიმე კვირის განმავლობაში აშენდა დიდი ბეტონის საძირკველი, რომლის ზომებია დაახლოებით 100 x 40 მეტრი.

ოჩამჩირეში ნავსადგურთან ახლოს მშენებლობის სურათები Planet Labs PBC-დან

ბაზის ტერიტორიის აღმოსავლეთ ნაწილში, ბაზასა და ქალაქ ოჩამჩირეს შორის პერიმეტრზე ახალი გზა გაიწმინდა. სატელიტურ სურათებზე აღბეჭდილი ჩრდილები აჩვენებს, რომ ამ მარშრუტის გასწვრივ აშენდა ღობე, ეს ბაზის ტერიტორიის მნიშვნელოვან გაფართოებაზე მიუთითებს.

ოჩამჩირეში ნავსადგურთან ახლოს მშენებლობის სურათები Planet Labs PBC-დან

ნავსადგურთან ახლოს 2024 წლის ივნისიდან აშენდა კიდევ ერთი საძირკველი. ასევე ჩანს რუსეთის საზღვაო ძალების პროექტი 22870 ბუქსირი, რომელიც პირველად იტყობინება Naval News-მა, რომელიც ოჩამჩირეში ნოვოროსიისკიდან ივლისის დასაწყისში ჩავიდა.

ოჩამჩირის ნავსადგურში მშენებლობის სურათები Planet Labs PBC-დან

ბაზის დასავლეთ მხარეს გაურკვეველი დანიშნულების დიდი თხრილი გაითხარა და ასევე გასუფთავდა დიდი ტერიტორიები სანაპიროზე.

ინფორმაცია რუსეთის გეგმების შესახებ ოჩამჩირეში საზღვაო ბაზაზე ძალიან მწირია. მიუხედავად იმისა, რომ სატელიტური სურათები აჩვენებს, რომ ბაზის გაფართოება მიმდინარეობს, გაურკვეველია, როგორი იქნება ახალი ნაგებობების დანიშნულება, რა არის რუსეთის გრძელვადიანი მიზნები ამ ბაზასთან დაკავშირებით და როგორ იმოქმედებს ეს მის სტრატეგიულ პოზიციაზე შავ ზღვაში.