აპარტამენტების კანონი

სტატია თავდაპირველად გამოქვეყნდა “ეხო კავკაზას” ვებგვერდზე. სტატიის ტექსტი და ტერმინოლოგია გადმოტანილია ცვლილებების გარეშე. ყველა უფლება ეკუთვნის ეხო კავკაზას. გამოქვეყნების თარიღი: 2024 წლის 25 ივლისი.

პარლამენტიდან ამოღებულია კანონპროექტი, რომელიც აფხაზეთის აღმოსავლეთ რეგიონებში უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის ბინების მშენებლობის და ყიდვის უფლებას აძლევდა. როგორც სახალხო კრების პრესსამსახური იტყობინება, „გადაწყვეტილება კანონპროექტის გატანის შესახებ მიიღეს ქვეყანაში დაძაბულობის განმუხტვისა და სტაბილურობის შესანარჩუნებლად“.

აფხაზური საზოგადოების აქტიური წინააღმდეგობა და აღმასრულებელი ხელისუფლების მორიგი მცდელობა, გაეხსნა უძრავი ქონების ბაზარი უცხოელებისთვის, საზოგადოების გამარჯვებით დასრულდა. კანონპროექტი „აფხაზეთის რესპუბლიკის ოჩამჩირის, ტყვარჩელისა და გალის რაიონების სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების დონის ამაღლების გარკვეული ღონისძიებების შესახებ“ მისმა ინიციატორმა დეპუტატებმა, რეზო ზანთარიამ, გერმანე კაჭარავამ, ასლან აკაბამ და ბესლან ემურხბამ გაიწვიეს.

ეს არ არის აფხაზეთის უძრავი ქონების ბაზრის ამა თუ იმ სოუსით ლიბერალიზაციის პირველი მცდელობა. ყველა პრეზიდენტი, გარდა პირველის, ვლადისლავ არძინბასი, ამა თუ იმ დროს აცხადებდა ამ განზრახვის შესახებ. მთავარი არგუმენტი იყო ეკონომიკის ამ დარგის ჩრდილიდან გამოყვანის აუცილებლობა.

საიდუმლო არ არის, რომ უძრავ ქონებას აფხაზეთში უცხოელები ყიდულობენ სხვადასხვა უკანონო სქემებით, როგორც წესი, აფხაზეთის მოქალაქეობის მქონეთა მეშვეობით, რაც ხშირად დამღუპველ შედეგებს იწვევს მყიდველებისთვის. პრეზიდენტებმა ასევე ხაზი გაუსვეს პარიტეტის შენარჩუნების აუცილებლობას – აფხაზეთის მოქალაქეებს ხომ რუსეთში უძრავი ქონების შეძენა შეუძლიათ.

რამდენჯერმე ინიციატივები გადაიქცა რეალურ კანონად: ერთი, რომელიც ითვალისწინებდა პირველადი საცხოვრებლის უცხოელებზე გაყიდვის შესაძლებლობას, დაინერგა რაულ ხაჯიმბას პრეზიდენტობის დროს, მაგრამ მას საზოგადოება და ოპოზიცია მტრულად შეხვდა და პარლამენტს მოუწია მისი გაწვევა. მეორედ იყო ერთი წლის წინ, როდესაც სახალხო კრებამ, კვლავ გამოიწვია საზოგადოების უკმაყოფილებას, რადგან კანონპროექტი პრეზიდენტ ასლან ბჟანიას ადმინისტრაციას დააბრუნა პარლამენტში. ახლა კი მორიგი მცდელობაც გაწვევაში გადაიზარდა – ამჯერად კანონპროექტის ინიციირება ხელისუფლების მომხრე დეპუტატების ხელით მოხდა.

ასამბლეის ამბავს აფხაზური საზოგადოება ფრთხილი ოპტიმიზმით გამოეხმაურა. აღფრთოვანებული განცხადებების შემდეგ “გილოცავთ ყველას, ვინც იბრძოდა, ირწმუნა და იბრძოდა სიმართლისთვის!!!” იყო შეხსენებები, რომ კანონპროექტის გატანა შესაძლოა მხოლოდ დროებითი პროცესი იყოს. ამრიგად, აფხაზმა აქტივისტებმა, რომლებიც ბოლო წლებში იბრძოდნენ ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკის რუსეთისთვის გადაცემის წინააღმდეგ, გამოაქვეყნეს განცხადება:

„გაწვევა დროებითი გამოსავალია. არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დავუშვათ კანონის მიღება. ამ კანონპროექტის არსებობის ფაქტით მოქმედმა ხელისუფლებამ აჩვენა, რომ მისი ნდობა შეუძლებელია. ჩვენ ვითხოვთ გარანტიებს: ჩვენ ჩვენ გვჭირდება მორატორიუმი. თუ ხელისუფლება ახლავე გადაწყვეტს საკითხიზე უკან დახევას, ეს ნიშნავს, რომ მათ სურთ კიდევ ერთხელ შემოაბრუნონ ეს კანონი. ჩვენ ამას ვერ დავუშვებთ“.

მსგავსი შეფასება გამოაქვეყნა ტელეგრამა Nuzhnaya Gazeta-მ:

„გაწვევა არ ნიშნას აკრძალვას. უკაცრავად, მაგრამ ეს მათთვისაა, ვისაც სიხარული ახრჩობს. ყველაფერი ჯერ კიდევ წინ არის – ასლან ბჟანიას დასაკარგი არაფერი აქვს, მისი რეიტინგი უარესდება“.

თუმცა, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ბჟანია შემდეგ არჩევნებზე დაბალ პროცენტს არ აიღებს. ფაქტობრივად, კანონპროექტის გაუქმება შეიძლება იყოს სიგნალი იმისა, რომ ხელისუფლება გადადის წინასაარჩევნო რეჟიმზე და ჯერ-ჯერობით დაჟინებით არ მოითხოვს ისეთი კანონების მიღებას, რომლებიც აშკარად არ არის პოპულარული საზოგადოებაში. ამის შესახებ სოციალური მედიის რამდენიმე მომხმარებელი საზოგადოებას აფრთხილებს.

ანალიტიკოსებმა არაერთხელ აღნიშნეს, რომ აფხაზურ საზოგადოებაში პოლიტიკური დაპირისპირება მნიშვნელოვანი ფაქტორია რუსეთთან ურთიერთობაში. სოხუმში ხელისუფლების პერიოდულ ცვლილებას თან ახლავს მოლაპარაკებები მომავალ ძალაუფლების გუნდსა და კრემლის ოფიციალურ პირებს შორის, რომლის დროსაც არაერთი პოლიტიკური დაპირება გაიცემა. რიგი მოთხოვნები – მაგალითად, უძრავი ქონების ბაზრის გახსნა რუსებისთვის, აფხაზეთის ენერგეტიკულ სექტორში ინვესტიციების დაშვება ან უცხოური აგენტების შესახებ კანონის მიღება – იწვევს საზოგადოებაში მწვავე უარყოფით რეაქციას და ხდება პოლიტიკური კრიზისის მიზეზი. შედეგად, მთავრობა ან უკან იხევს და უხსნის „სტრატეგიულ პარტნიორს“ არსებული პირობების შესრულების შეუძლებლობას, ან აგრძელებს კრემლის დღის წესრიგის გატარებას და ძალაუფლებას კარგავს.