კანონი აპარტამენტების შესახებ
რუსეთის ფედერაციაში აფხაზეთის სავაჭრო მისიის ხელმძღვანელი ოლეგ ბარციცი და გადაცემის წამყვანი იბრაგიმ ჭკადუა განიხილავენ დღევანდელი დღის ყველაზე აქტუალურ პრობლემებს, კერძოდ კი „კანონი ბინების შესახებ“.
ინტერვიუს სრული ტექსტი:
იბრაგიმ ჭკადუა: გამარჯობა, ძვირფასო მაყურებლებო! ეთერშია ჩვენი გადაცემის მორიგი ეპიზოდია. დღეს ძალიან საინტერესო სტუმარი გვყავს – ოლეგ ბარციცი. ის არის რუსეთის ფედერაციაში აფხაზეთის სავაჭრო მისიის ხელმძღვანელი, ასევე აფხაზეთ-აბაზური კონგრესის უმაღლესი საბჭოს წევრი. შუადღე მშვიდობისა, ოლეგ. მოხარული ვარ, რომ გხედავ ჩვენს სტუდიაში.
ოლეგ ბარციცი: საღამო მშვიდობისა.
იბრაჰიმ ჭკადუა: წლევანდელი წელი ძალიან დატვირთულად დაიწყო და ასევე გაგრძელდა. დავიწყოთ ყველაზე ცხელი მოვლენებით. გასულ კვირას განიხილებოდა კრიზისი აპარტამენტების კანონის შესაძლო მიღების შესახებ. ოლეგ, შენ ხარ იმ რამდენიმე ლიდერთაგანი, ვინც ნათლად გამოხატა თავისი დამოკიდებულება ამ კანონის მიმართ. რატომ მოხდა ეს და როგორია თქვენი პოზიცია? უფრო დეტალურად გვითხარით, რატომ ხართ ამის წინააღმდეგი. დღეს სოციალურ ქსელებში ფართოდ არის გავრცელებული ფლეშმობი “არა აპარტამენტებს”. რატომ ხარ ამის წინააღმდეგი?
ოლეგ ბარციცი: მე ჩემი აზრი მაქვს ამ საკითხთან დაკავშირებით. საკუთარი აზრის ქონა არ არის დამოკიდებული იმაზე, იკავებ რაიმე თანამდებობას თუ ეწევი შემოქმედებით საქმიანობას. რწმენის საკითხია. მე ნამდვილად არ მჭირდება აგიტაცია ინვესტიციებისთვის ჩვენს ქვეყანაში.
დიდი ხანია მსგავსი საკითხების მოგვარებას ვცდილობ. ზოგჯერ მუშაობს, ზოგჯერ არა, სხვადასხვა მიზეზის გამო. მე მწამს, რომ ვერც ერთი სახელმწიფო ვერ განვითარდება ინვესტიციების გარეშე. არ არსებობს აბსოლუტურად თვითკმარი სახელმწიფოები და პატარა აფხაზეთი, თავისი დაუცველი ეკონომიკით და არ გააჩნია საკუთარი ემისიური ცენტრი, საკუთარი სტამბა, ინვესტიცია სჭირდება.
ბლოკადა და ომის შემდგომი პერიოდი ძალიან ნეგატიურად აისახა ჩვენი ეკონომიკის განვითარების ტემპზე. ჩვენ დაინტერესებული ვართ ინვესტიციებით, უპირველეს ყოვლისა, რუსეთის ფედერაციისგან, ჩვენი მეგობარი და მოძმე ქვეყნისგან, რომელიც მნიშვნელოვან დახმარებას უწევს ჩვენი რესპუბლიკის ჩამოყალიბებას.
იბრაგიმ ჭკადუა: ჩვენ ვართ რუბლის ზონაში.
ოლეგ ბარციცი: რა თქმა უნდა, ჩვენ დაკავშირებული ვართ მრავალი შეთანხმებით და კავშირებით, რომლებიც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ჩვენი მდგრადი განვითარებისთვის. მინდა აღვნიშნო, რომ ამ ინვესტიციების მიმართულებები და გამოყენების სფერო უნდა დაარეგულიროს აფხაზეთის სამთავრობო უწყებებმა ჩვენს რუს პარტნიორებთან თანამშრომლობით.
ჩვენ უნდა განვსაზღვროთ პრიორიტეტული მიმართულებები ფინანსური ინვესტიციებისთვის. ერთი სიტყვით, ინვესტიციები სხვადასხვა სახისაა. რაც შეეხება ცნობილ კანონპროექტს აპარტამენტების შესახებ, რომელიც ამჟამად განიხილება, მხარს არ ვუჭერ. ეს კანონპროექტი საკმარისად არ არის დამუშავებული. მიღებას წინ არ უძღოდა ფართო საექსპერტო და საჯარო განხილვა.მოსახლეობას მცირე ინფორმაცია აქვს და ეს იწვევს შეშფოთებას კანონპროექტის ძირითადი დებულებების შესახებ.
კანონპროექტის მიღებამდე რომ სერიოზული მუშაობა და განხილვა განხორციელებულიყო , ასევე უძრავი ქონების კადასტრის შექმნა, ეს არის საფუძვლების საფუძველი. უძრავი ქონების კადასტრისა და მიწის კადასტრის გარეშე, ურბანული განვითარების კოდექსისა და ტერიტორიული განაშენიანების გეგმების მიღების გარეშე, ასეთი პროექტების განხილვა ნაადრევია.
ჩვენთვის ცნობილია ინფრასტრუქტურული პრობლემები აფხაზეთის ყველა რეგიონში, არა მხოლოდ აღმოსავლეთ ნაწილში, მათ შორის ელექტროენერგიის მიწოდების, წყალმომარაგების, გამწმენდი ნაგებობების და მყარი ნარჩენების უტილიზაციასთან დაკავშირებული პრობლემები.მნიშვნელოვან როლს თამაშობს გარემოსდაცვითი საკითხებიც. ეს ყველაფერი მსგავსი მასშტაბური პროექტების განხილვას ნაადრევს ხდის.
იბრაგიმ ჭკადუა: თქვენს მიერ ჩამოთვლილთა გარდა არის ალბათ ყველაზე დიდი პრობლემა – დემოგრაფიული განვითარების ისტორიული საფრთხე. ყველა პრობლემა, მე-19 საუკუნის მუჰაჯირობიდან დაწყებული და მთელი მე-20 საუკუნის მანძილზე ამასთან არის დაკავშირებული. ეს არის ქართულ-აფხაზური ომის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი, რადგან დემოგრაფიული დისბალანსი მუდმივ კონფლიქტებს იწვევდა. ახლო მეზობელთანაც კი, ეს რისკები გასათვალისწინებელია. მე მაქვს კითხვა: თქვენ მუშაობთ რუსეთის ფედერაციაში აფხაზეთის საელჩოში.
უქმნის თუ არა რაიმე რისკს თქვენი პოზიცია ამ კანონთან დაკავშირებით რუსეთთან ურთიერთობებს? ზოგიერთი პოლიტიკოსი აფხაზეთში ამტკიცებს, რომ ამან შეიძლება ჩვენი ურთიერთობა გააფუჭოს. რას ფიქრობთ ამაზე?
ოლეგ ბარციცი: დარწმუნებული ვარ, რომ გავლენა არ ექნება. ისინი, ვინც ამტკიცებენ, რომ ყველა პოლიტიკოსი თუ საზოგადო მოღვაწე, ვინც ამ ნაჩქარევ კანონპროექტს აპროტესტებს, რუსეთის მოწინააღმდეგე ხდება, ეს არის გამოუცდელი პოლიტიკოსების რიტორიკა. ყოველ შემთხვევაში მე ასე მინდა ვიფიქრო.
იბრაგიმ ჭკადუა: როგორც ჟურნალისტმა შემიძლია ვთქვა, რომ ეს არის მანიპულაცია.
ოლეგ ბარციცი: ვფიქრობ, რომ რუსეთსა და აფხაზეთს შორის ურთიერთობები ხასიათდება ნამდვილი სტრატეგიული ალიანსის, პარტნიორული და ძმური ურთიერთობების სულისკვეთებითა და შინაარსით.
იბრაგიმ ჭკადუა: გამოცდილი წლების განმავლობაში.
ოლეგ ბარციცი: როგორც საქმით, ასევე ჩვენი საერთო ისტორიით. ეს ურთიერთობები არასოდეს წარმოადგენდა ბანალურ ვაჭრობას. რუსეთს არასდროს დაუყენებია ეს საკითხი. ეს არ არის რუსეთის ხელისუფლების დღის წესრიგი, ეს არც მსხვილი რუსი ბიზნესმენების პოზიციაა.
რუსეთს აინტერესებს აფხაზეთი, როგორც სანდო და პროგნოზირებადი პარტნიორი და ჩვენ ასეთები ვართ. ერთ-ერთი ყველაზე ნათელი დადასტურებაა ჩვენი მხარდაჭერა რუსეთის მიმართ მის სამართლიან ბრძოლაში ახალი მსოფლიო წესრიგის შესაქმნელად.პატარა აფხაზეთი გულწრფელად უწევს ყველა შესაძლო დახმარებას. უსამართლოა ჩვენი ნამდვილი, ძმური ურთიერთობების ბანალურ ვაჭრობამდე დაყვანა. რუსეთს არასდროს დაუყენებია ეს საკითხი.
იბრაგიმ ჭკადუა: და ეს უადგილოა. აფხაზეთში რუსული სამხედრო ბაზების არსებობას პრობლემები არასდროს შეუქმნია. რამდენი წელია აქ არიან? ეს არ იწვევს რაიმე შიშს და უკმაყოფილებას, რადგან ეს გადაწყდა სახელმწიფო დონეზე.
კიდევ ერთი კითხვა მაქვს: თქვენ მუშაობთ ეკონომიკას და საერთაშორისო ურთიერთობების მიმართულებით. ეს არის თქვენი პროფესიული საქმიანობის სფერო?
ოლეგ ბარციცი: მე ვიტყოდი საერთაშორისო ურთიერთობები.
იბრაგიმ ჭკადუა: კი, მაგრამ ურთიერთკავშირშია. ეკონომიკური ასპექტი მაინტერესებს. დიდი ხანია ნარჩენების გატანის პრობლემასთან გაქვთ საქმე. ეს არის დიდი პრობლემა აფხაზეთისთვის. ცოტა ხნის წინ გალის რაიონის ნაგავსაყრელზე გაჩნდა ხანძარი. სოხუმში, ბიჭვინთასა და გაგრაშიც არის ნაგავსაყრელები, რომლებიც ხშირად იწვის. ეს პრობლემა შესაძლოა მოგვარდეს?
ოლეგ ბარციცი: ჯერ ერთი, ეს გლობალური პრობლემაა. ვწუხვარ, მაგრამ უკვე დავიღალე ამ თემაზე ლაპარაკით. მე მრავალი წელია ვცდილობ გავუმკლავდე ამ პრობლემას სხვადასხვა წარმატებით. ზოგჯერ ჩვენ ახლოს ვიყავით გამოსავალთან. მიმაჩნია, რომ ეს პრობლემა ცალკე ეროვნულ პროექტად უნდა გამოიკვეთოს. ყველაფერი, რაც გარემოსთან არის დაკავშირებული, პრიორიტეტული უნდა იყოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, უახლოეს მომავალში განსახილველი არაფერი გვექნება არც სოფლის მეურნეობაში, არც ტურიზმში და არც სხვა სფეროებში.
იბრაგიმ ჭკადუა: ტრანზიტის და ა.შ
ოლეგ ბარციცი: რა თქმა უნდა. დღეს ეს პრობლემები ყოვლისმომცველია. თქვენ ახსენეთ ნაგავსაყრელი გაგრის რაიონში. დღეს ის ტოქსიკური ღრუბელია. დაბინძურებისმასშტაბები ისეთია, რომ კანცეროგენური ღრუბლები ფარავს მიმდებარე დასახლებებს, სოფელ ბზიბთამდე.
ეს სხვა მიმართულებითაც ვრცელდება. როგორ ვაპირებთ ტურიზმის განვითარებას, როცა ძირითადი პრობლემა არ არის მოგვარებული? ხალხი ცხოვრობს ახლომდებარე დასახლებებში და მთელი წლის განმავლობაში სუნთქავს ამ ჰაერს, ხოლო დაავადებები ახალგაზრდავდება.
ნაგავსაყრელების ქვეშ ნიადაგის დაბინძურების სიღრმე სერიოზულია და პრობლემა არ გაქრება. და ეს ეხება არა მარტო გაგრის რაიონს, არამედ გუდაუთისა და პრიმორსკის რაიონებსაც, რომელიც დაკონსერვებულია. „მაიაკი“ და სხვა ადგილებიც ასევე წარმოადგენს საფრთხეს. ეს კოსმეტიკური საშუალებებით ვერ მოგვარდება.
იბრაგიმ ჭკადუა: ოლეგ, თქვენ მონიტორინგს უწევთ ამ სიტუაციას?
ოლეგ ბარციცი: რა თქმა უნდა. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი საკითხია და ბევრია შეშფოთებული მოქალაქე, რომელიც ჩვენ რომ თავი დავანებოთ, შეგვახსენებდა პრობლემას. საფრთხის მასშტაბები სერიოზულია და ამ საფრთხის წინაშეა აფხაზეთში მოსახლეობის საქმიანობის მრავალი სფერო.
ისტორიულად, მთავარი ნაგავსაყრელები განლაგებულია რეკრეაციულ ზონაში, ეს ჯერ კიდევ ომამდე იყო დაგეგმილი, საბჭოთა კავშირის დროს. მაგრამ ეს არ გვიადვილებს საქმეს. თუ ამ პრობლემებს არ მოვაგვარებთ, შედეგები დამღუპველი იქნება.საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნებს წინ ჩნდებიან სხვადასხვა ჯგუფები, რომლებიც პრობლემის უმოკლეს ვადაში მოგვარების პირობას დებენ.
როგორც ამ საკითხებში ჩართულ ადამიანს, შემიძლია გავარჩიო მითები რეალობისგან. მინდა გავიგო, როგორ მოვაგვარებთ ამ პრობლემას. ეს არის ძვირადღირებული წამოწყება, რომელიც მოითხოვს მაღალი დონის კომპეტენციას და სპეციალისტებს.
იბრაგიმ ჭკადუა: რთული ტექნოლოგია.
ოლეგ ბარციცი: დიახ, საკმაოდ რთულია, მაგრამ მისი მოგვარება შესაძლებელია. ერთის მხრივ, ეს რთულია, მაგრამ ეს არ არის ნიუტონის ბინომი. ჩვენ შეგვიძლია, კეთილი ნებით და სწორი მიდგომით, ექსპერტებთან და მათთან ერთად, ვინც მზად არის დაგვეხმაროს, მათ შორის რუსეთის ფედერაციიდან, მოვაგვაროთ ეს პრობლემა. ჩვენ უკვე ჩამოვიყვანეთ სპეციალისტები და განვიხილეთ სიტუაცია. ეს რეალურია.
იბრაგიმ ჭკადუა: ოლეგ, რაშია პრობლემა? პოლიტიკური ნების არქონა თუ სხვა რამე? ჩვენ ბევრი პრობლემა გვაქვს და ეს ნაწილობრივ რიტორიკული კითხვაა. მე მესმის, რომ პროექტებს, რომლებიც წლების განმავლობაში გრძელდება და დიდ ხარჯებს მოითხოვს, მაშინვე არ მოაქვს შედეგი.
პოლიტიკოსები ამას თავს არიდებენ, რადგან ახლა ყველა ეძებს სწრაფ მოგებას. ეს არის ხელისუფლების მიდგომის არარსებობა ეკონომიკისადმი. მახსოვს, ბესლან აგრბას მიერ შემუშავებული მოხსენება „25 ნაბიჯი“ . იყო იქ პუნქტი ბინების შესახებ?
ოლეგ ბარციცი: დიახ, მახსოვს ეს ფართომასშტაბიანი ფორუმი, რომელიც მოეწყო მოსკოვის აფხაზური დიასპორის მონაწილეობით. რუსულმა ექსპერტულმა კომპანიამ წარმოადგინა პროგრამა „25 ნაბიჯი“. მე არ მიმიღია მონაწილეობა მის შექმნაში, მაგრამ ფორუმს ერქვა „სტრატეგია 2025“, რაც ნიშნავს 2025 წელს. ჩვენ შევიმუშავეთ ნაბიჯები ჩვენი ეკონომიკური და ფინანსური მდგომარეობის ოპტიმიზაციისთვის.
უკვე თითქმის 2025 წელია… ძალიან მალე. იქ გამოსვლისას ვისაუბრე “მცირე ბიზნესის სტრატეგიის” პარალელურად განხორციელების აუცილებლობაზე. მე გამოვყავი ოთხი ეროვნული პროექტი: სოფლის მეურნეობა, ტურიზმი, ციფრული განვითარება და ეკოლოგია. იქ აპარტამენტების საკითხი არ იყო. ეკოლოგია არის საფუძველი ერის ჯანმრთელობა და ახალი ტიპის ბიზნესის განვითარება.
იბრაჰიმ ჭკადუა: ეს ურთიერთდაკავშირებული საგნებია, ყველა სფერო ერთმანეთზე მოქმედებს.
ოლეგ ბარციცი: აუცილებლად.
იბრაჰიმ ჭკადუა: დავუბრუნდეთ აპარტამენტების შესახებ კანონს. რა არის ამაში ცუდი ეკონომიკური თვალსაზრისით, გარდა პოლიტიკური კომპონენტისა და სოციალური ფონისა?
ოლეგ ბარციცი: მე ამ საკითხს პოლიტიკურად არ ვუდგები. მესმის ადამიანების შიშები, ხან გამართლებული, ხან გაზვიადებული. მაგრამ ინფრასტრუქტურული სირთულეების გამო ამ კანონპროექტის მიღების მიზანშეწონილობას ვერ ვხედავ. გამწმენდი საშუალებები არ არის. გაგრის რაიონში, ისევე როგორც სხვა რაიონებში, კოლოსალური პრობლემებია ჩამდინარე წყლების გამწმენდ ნაგებობებთან დაკავშირებით.
იბრაჰიმ ჭკადუა: ზოგადად, არც ერთ ქალაქში არ არის გამწმენდი ნაგებობა.
ოლეგ ბარციცი: დიახ, სურათი რთულია. ნებისმიერმა სტიქიამ შეიძლება გამოიწვიოს ინფრასტრუქტურის ნგრევა. წყალდიდობა და სხვა პრობლემები მოდერნიზაციის არარსებობისა და ქაოტური განვითარების შედეგია. შესაბამისი ორგანოები სიტუაციის ეფექტურად გაკონტროლებას ვერ ახერხებენ. მცირე კატასტროფამაც კი შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული შედეგები. კანალიზაციის და წყალმომარაგების სისტემები ხშირად ითიშება.
წყალმომარაგება, კანალიზაცია, ელექტროენერგია და ა.შ. სხვათა შორის, ეს მხოლოდ ჩვენი პრობლემა არ არის. სადაც ფართომასშტაბიანი მშენებლობაა და სადაც სახელმწიფო უწყებების მიერ კონტროლი ვერ ხერხდება, უსიამოვნო შედეგები დგება. დღეს ჩვენ ვხედავთ ამას რუსეთის სამხრეთით:
იესკი, გელენჯიკი, ანაპა – ელექტროენერგიის გათიშვა, როსტოვის ატომურ ელექტროსადგურზე ერთჯერადი გათიშვები. თუმცა, პრობლემა უფრო ღრმაა. ესეც ფართომასშტაბიანი მშენებლობაა და არასაკმარისი კონტროლი.
დღეს რუსული სახელმწიფო იწყებს ამაზე ყურადღების მიქცევას, ეს არის სახელმწიფო ადმინისტრირებისა და დაგეგმვის საკითხები. ჩვენი შეშფოთება დაკავშირებულია იმასთან, რომ ინფრასტრუქტურული თვალსაზრისით მზად არ ვართ მასშტაბური პროექტებისთვის.
იბრაგიმ ჭკადუა: არის თუ არა ანალოგები, სადაც ასეთი პროექტები წარმატებული იყო და სტიმული მისცა განვითარებას?
ოლეგ ბარციცი: რა თქმა უნდა არსებობს. მაგალითად, არაბთა გაერთიანებული საამიროები ამით კარგ ფულს შოულობს. მაგრამ მათი თანამდებობის პირების და სამთავრობო ორგანოების მომზადების დონე ჩვენსას ვერ შეედრება.
იქ შეიქმნა სისტემა, რომელიც მზად არის განახორციელოს მსგავსი პროექტები. ჩვენ არ ვართ მზად ასეთი ინფრასტრუქტურული პროექტებისთვის. გარდა ამისა, ეკონომიკური კომპონენტი ჩემთვის ჯერ ბოლომდე არ არის გასაგები.
იბრაგიმ ჭკადუა: წლის დასაწყისიდან გვაქვს ენერგეტიკული კრიზისი, ბენზინის კრიზისი და პოლიტიკური კრიზისი, რომელიც დაკავშირებულია ბიჭვინთის სახელმწიფო აგარაკთან. ახლა გავქვს დეპუტატებთან დაკავშირებული კრიზისი და იმპერატიული მანდატის არარსებობა.
ხალხი დეპუტატებს სთხოვს, მკაფიოდ გამოხატონ საკუთარი პოზიცია აპარტამენტების კანონთან დაკავშირებით. ჩემთვის ეს ყველაფერი პოლიტიკური სისტემის, მართვის სტრუქტურებისა და ოპოზიციის კრიზისია. იქნებ ახალ კონსტიტუციაზე ვიფიქროთ ან არსებულის საფუძვლიან მოდერნიზებაზე?
ოლეგ ბარციცი: მე ძალიან ფრთხილი ვარ ასეთ რაღაცების მიმართ, როცა საუბრობენ ტექტონიკურ ძვრებზე და მოდერნიზაციაზე. მე ყურადღებით ვუდგები ამ საკითხებს.
იბრაგიმ ჭკადუა: მეც ასე ვგრძნობდი თავს, მაგრამ კრიზისების ამ ტალღამ მიმიყვანა იმ აზრამდე, რომ არსებული მექანიზმი აღარ მუშაობს.
ოლეგ ბარციცი: გასაგებია. თქვენ ახსენეთ პარლამენტი, სახალხო კრება. მიუხედავად იმისა, რომ მოდად იქცა დეპუტატების გაკიცხვა, მე პარლამენტს ვხედავ, როგორც ეფექტურ ანტიკრიზისულ ინსტიტუტს და ეს არაერთი შემთხვევაა. ჩვენი უახლესი ისტორიის კრიზისულ მომენტებში, პარლამენტმა დაამტკიცა, რომ ეფექტურია. პარლამენტი რომ არა, მხოლოდ ვარაუდი შეგვიძლია, როგორ განვითარდებოდა კრიზისები.
დღეს დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენი პარლამენტის დეპუტატები, რომელთა უმეტესობა კომპეტენტური და პასუხისმგებლობიანი ხალხია, მიიღებენ ისეთ გადაწყვეტილებებს, რომლებიც დააკმაყოფილებს აფხაზეთის მრავალეროვანი ხალხის ინტერესებს. ეს ეხება როგორც ამ კანონპროექტს, ასევე სხვა ინიციატივებს, რომლებიც საზოგადოების შეშფოთებას იწვევს. დარწმუნებული ვარ, რომ ეს ასე იქნება.
იბრაგიმ ჭკადუა: დღეს ხშირად აჩვენებენ პოლიტიკოსების განცხადებების საარქივო მასალას. ერთ-ერთ შეხვედრაზე დეპუტატმა პრეზიდენტს ჰკითხა, იყვნენ თუ არა კონკრეტული ინვესტორები მზად ბინების ასაშენებლად აღმოსავლეთ აფხაზეთში.პრეზიდენტმა უპასუხა, რომ ჯერ არ არის. რა საჭიროა სიჩქარე? რატომ იღებენ ასეთ გადაწყვეტილებებს სწრაფად, თუ ყველაფერი გამჭვირვალეა? ეს იწვევს ფორმასა და შინაარსს შორის შეუსაბამობას.
ოლეგ ბარციცი: ეს მართლაც აჩენს კითხვებს. თუ ინვესტორები არ არიან, რატომ ჩქარობენ? მოვამზადოთ ინფრასტრუქტურა და ადმინისტრაციული აპარატი. ეს რთული თემაა, რომელიც ზედაპირზე არ ჩანს. ჩვენ არ გვაქვს უძრავი ქონების კადასტრი, მართვის აპარატი, რომელსაც შეუძლია შექმნას იურიდიული და ციფრული საფუძველი ასეთი დიდი პროექტებისთვის.
ვინ გააკეთებს ამას? ეს არის მომავლის კითხვა. ჩვენ ყველას გვაწუხებს როგორც ჩვენი ქვეყნის აღმოსავლეთ რეგიონების, ისე დასავლეთ რეგიონების განვითარება. არანაკლებ მიმზიდველი და ლამაზია აღმოსავლეთ აფხაზეთი. თუ არ არის მზა პროექტები და წინადადებები ინვესტორებისგან, განვიხილოთ განვითარების ალტერნატიული მიმართულებები.
იბრაგიმ ჭკადუა: კონკრეტულად რომელი მიმართულებები გაქვთ მხედველობაში?
ოლეგ ბარციცი: ისტორიულად, დასავლეთ აფხაზეთი გამაჯანსაღებელი კურორტი იყო, ხოლო აღმოსავლეთი – მარცვლეული და სამჭედლო. განვითარებული იყო სამრეწველო საწარმოები და სოფლის მეურნეობა. დღეს შეიძლება ნაადრევია ფართომასშტაბიან წარმოებაზე საუბარი, მაგრამ სოფლის მეურნეობა უნდა განვითარდეს.
ეს არის პრიორიტეტი. ეფექტი ტურიზმისგან შეიძლება იყოს უფრო დიდი განვითარებული სოფლის მეურნეობის ფონზე. ეს მნიშვნელოვანია სოფლებში ცხოვრების დონის ასამაღლებლად. დღეს ყველაფერს ვყიდულობთ და არაფერს ვყიდით. ჩვენი ძალისხმევა მიმართულია ტურიზმზე, მაგრამ შემოსავალი ისევ ტოვებს ქვეყანას სურსათისა და აუცილებელი საქონლის შესაძენად.
რუსეთის ფედერაცია ჩვენი პარტნიორია, მაგრამ ჩვენ უნდა განვავითაროთ საკუთარი ნედლეული და საწარმოო ბაზა. საგარეო სავაჭრო ბალანსი არის 80/20. ეს მდგომარეობა გამოსწორებას საჭიროებს. სოფლის მეურნეობის გარდა, აღმოსავლეთ აფხაზეთში შეიძლება განვითარდეს ტურიზმი, მაგრამ ეს უნდა იყოს სისტემატური.
იბრაჰიმ ჭკადუა: განვავითაროთ, მაგრამ არა ქაოტურად.
ოლეგ ბარციცი: განვითარება ნელა მიდის. ეს გამოწვეულია ობიექტური სირთულეებით. რუს პარტნიორებთან თანამშრომლობით შეგვეძლო მცირე ობიექტების შექმნა. ფლაგმანი სასტუმროები კარგია, მაგრამ მნიშვნელოვანია მათი ფუნქციონირების შესაძლო ხარჯების გათვალისწინება. ტურისტული მიმართულებაც ასევე უნდა განვითარდეს. აღმოსავლეთ აფხაზეთის განვითარების დასაჩქარებლად, ღირს ხელსაყრელი პირობების შექმნა იმ სასტუმროებისთვის, რომლებიც აშენებენ ტურისტულ ობიექტებს, მათ შორის მცირე სასტუმროებს. ამ სფეროში გადასახადები შეიძლება გახდეს ცალკე სფერო ტურისტული ბიზნესის სტიმულირებისთვის.
იბრაგიმ ჭკადუა: საგადასახადო შეღავათების და სხვა ღონისძიებების შემდეგ. მაგრამ ჩვენი პროტექციონიზმის პოლიტიკა უცნაურად ვითარდება. დამავიწყდა მეხსენებინა ექსკურსიების მიმართულებით გიდებთან დაკავშირებული სიტუაცია, როდესაც არსებობდა რისკი, რომ ექსკურსიების ჩატარების ლიცენზია არა მხოლოდ აფხაზეთის მცხოვრებლებზე გაცემულიყო. მუდმივი ბრძოლა და ხელისუფლებისგან უსიამოვნო სიურპრიზების მოლოდინი სიტუაციას ძაბავს და არანორმალურს ხდის.
ოლეგ ბარციცი: მოქალაქეებმა, ბიზნესმენებმა თუ უბრალო ადამიანებმა, რომლებიც თავიანთი ქვეყნის საკეთილდღეოდ მუშაობენ, უნდა იგრძნონ სახელმწიფოს მხარდაჭერა. საგანგაშოა გიდების პრობლემაც.ჩვენ გვყავს 1000-მდე მოქალაქე ამ საქმიანობით და ნებისმიერმა ნეგატიურმა ცვლილებამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს მათ შემოსავლებსა და ოჯახებზე. ეს ხალხი, დარწმუნებული ვარ, თავისი ქვეყნის პატრიოტები არიან და მას მიმზიდველად წარმოაჩენენ. ამ საკითხზე გადაწყვეტილებები უნდა იქნას მიღებული მოქალაქეების ინტერესებიდან გამომდინარე.
იბრაგიმ ჭკადუა: ჩვენი საუბრის დასასრულს, სურს შევეხო საარჩევნო თემას. არჩევნები მომავალი წლის დასაწყისში გაიმართება და კანდიდატებზე ჯერჯერობით ვერ ვიმსჯელებთ. თუმცა, დადის ჭორები თქვენს განზრახვებზე. შეგიძლიათ ახლა გვითხრათ თქვენი გეგმების შესახებ?
ოლეგ ბარციცი: დიახ, ეს არ არის საიდუმლო. მე და ჩემმა მეგობარმა, თანამებრძოლმა, ადამიანმა, რომელსაც პატივს ვცემ და ვიზიარებ შეხედულებებს – ეს არის ადგურ კაკობა, გადავწყვიტეთ კანონით დადგენილ ვადაში დავრეგისტრირდეთ აფხაზეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტობისა და ვიცე-პრეზიდენტის კანდიდატად. ამის დამალვის აუცილებლობას ვერ ვხედავ. ამის შესახებ ჩემს ახლობლებს უკვე ვუთხარი და მანაც გაუზიარა ინფორმაცია სხვებს. ეს არ არის საარჩევნო კამპანია, არამედ ინფორმაცია დაინტერესებულთათვის. ჩვენ ვესაუბრეთ ჩვენს თანამემამულეებს და შეხვედრა მათი თხოვნით შედგა.
იბრაგიმ ჭკადუა: თქვენს სოფელში?
ოლეგ ბარციცი: დიახ, ჩემს მშობლიურ სოფელ ბლაბირხუაში, გუდაუთის რაიონში. ბევრი ხალხი მოვიდა და კითხვებს მისვამდნენ . მეგობრებს, თანამემამულეებს და ახლობლებს არაფერს ვუმალავ. მე ვთქვი, რომ არის გეგმა, მიღებულია გადაწყვეტილება. დავრეგისტრირდებით და მივიღებთ მონაწილეობას 2025 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში.
იბრაგიმ ჭკადუა: ცოტა ხნის წინ სოციალურ ქსელში დავწერე, რომ აფხაზეთის პოლიტიკური ლანდშაფტი ცუდად გამოიყურება. თუ ასეთი კანდიდატები გვეყოლება, მზად ვარ, ჩემი სიტყვები უკან წავიღო. მადლობა მობრძანებისათვის. ვიმედოვნებ, რომ ჩვენ შევძლებთ კიდევ ვისაუბროთ მას შემდეგ, რაც თქვენ ოფიციალურად დარეგისტრირდებით კანდიდატად და თქვენს ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატთან ერთად.
ოლეგ ბარციცი: სიამოვნებით.
იბრაგიმ ჭკადუა: საინტერესოა, რომ ისევ არჩევნებში მონაწილეობთ. თქვენ უკვე გაქვთ გამოცდილება წინა საპრეზიდენტო არჩევნებიდან. მე თვალს ვადევნებდი ჩვენს არჩევნებს და თქვენი გუნდი გამოირჩეოდა იმით, რომ ღირსეულად ჩაატარეს კამპანია, სიბინძურის გარეშე . იმედი მაქვს, საარჩევნო კამპანიაც ასეთივე ცივილიზებული და წესების მიხედვით იქნება.
ოლეგ ბარციცი: გმადლობთ ჩვენი ბოლო კამპანიის შეფასებისთვის. 2019 წელს მე და ოლეგ არშბა და ალექსანდრე ანქვაბი, რომელიც მაშინ მხარს გვიჭერდა, შევთანხმდით, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ნებისმიერი პოლიტიკური ძალის ამოცანა ხელისუფლებაში მოსვლაა, მიზნები ოდნავ განსხვავებულია.
გადავწყვიტეთ, რომ გამარჯვებისთვის არ ვიბრძოლებთ ყველაფრის ფასად.
კამპანიას ჩავატარეთ ღირსების და წესიერების პრინციპების დაცვით, შავი პიარის და ბინძური კრიტიკის გარეშე. ჩვენ უფრო მეტს ვისაუბრებთ იმაზე, თუ რას ვაპირებთ გავაკეთოთ და ნაკლებს იმაზე, თუ რამდენად ცუდები არიან ჩვენი ოპონენტები. ასე ვაპირებთ მომავალი კამპანიის ჩატარებას.
იბრაგიმ ჭკადუა: ეს მართლაც პატარა სენსაციაა და ჟურნალისტებს ყოველთვის ახარებთ როცა ამის შესახებ მათთან გაჟღერდება. კიდევ ერთხელ მადლობა და იმედია გიხილავთ არა მხოლოდ თქვენ, არამედ ვიხილავთ სხვა კანდიდატებსაც. საინტერესო იქნება სხვა კანდიდატებთან საუბარიც. მადლობა.
ოლეგ ბარციცი: კარგად ბრძანდებოდეთ.
იბრაგიმ ჭკადუა: წარმატებები! ვფიქრობ, ხალხი ელოდება ახალ სახეებს პოლიტიკურ ჰორიზონტზე. და, გულწრფელად რომ გითხრათ, სამოქალაქო კანდიდატებსაც ველოდები, რადგან ცოტა დავიღალეთ გენერლებით. ახალი სამყარო, ალბათ, უკეთესია მოქალაქეებმა ააშენონ.
ოლეგ ბარციცი: ეს ფილოსოფიური კითხვაა, ჩემი აზრით.
იბრაგიმ ჭკადუა: მადლობა, ჩვენი სტუმარი იყო ოლეგ ბარციცი.