საინვესტიციო შეთანხმება

გასულ ორშაბათს აფხაზეთში ოპოზიციის წარმომადგენლები სახალხო კრების წევრებს შეხვდნენ დახურულ საკომიტეტო მოსმენებზე და დეპუტატებს გადასცეს მათი უარყოფითი დამოკიდებულება აფხაზეთში რუსული ინვესტიციების გარანტიების შესახებ შეთანხმების პროექტის მიმართ, რომელიც პარლამენტში განიხილება. თუმცა, თავად დეპუტატებს აქვთ შენიშვნები ამ პროექტთან დაკავშირებით და ეს აისახა დოკუმენტში შესატანი შემოთავაზებული ოცი შესწორების სახით.

ინალ ხაშიგი:  მოგესალმებით, დღეს ჩვენ განვიხილავთ მნიშვნელოვან საკითხებს და  ეს  ეხება საინვესტიციო შეთანხმებას,  აფხაზეთში რუსული ინვესტიციების გარანტიების უზრუნველყოფის შესახებ. ორშაბათს პარლამენტში შედგა დახურული შეხვედრა, როგორც მივხვდი, კომიტეტის და მოსმენის დონეზე. განხილვებზე პრესა არ დაუშვეს, რაც, ალბათ, ახალ ტენდენციად იქცა, როდესაც გადამწყვეტი საკითხები მედიის მონაწილეობის გარეშე განიხილება.

მაგრამ ჩვენ საშუალება  გვაქვს  ვისაუბროთ სხდომის ერთ-ერთ მონაწილესთან. გვითხარით, რა განწყობა სუფევს პარლამენტში? შეხვედრის შემდეგ ოპოზიციისგან  მოვისმინეთ კომენტარები, მაგრამ როგორია დეპუტატების ზოგადი მოსაზრებები და მათი პოზიციები?

არიან დეპუტატები, რომლებიც მზად არიან მხარი დაუჭირონ ხელისუფლების ნებისმიერ ინიციატივას.

ეშსოუ კაკალია: გამარჯობა,  მოხარული ვარ, რომ ისევ თქვენს სტუდიაში ვარ. პარლამენტში სხვადასხვანაირი ხალხია წარმოდგენილი, რაც იმას ნიშნავს, რომ ყველას განსხვავებული განწყობა აქვს. არიან დეპუტატები, რომლებიც მზად არიან მხარი დაუჭირონ ხელისუფლების ნებისმიერ ინიციატივას. არიან ისეთებიც, რომლებიც ცდილობენ ობიექტურად გაიაზრონ საკითხი. არიან ისეთებიც, რომლებიც კატეგორიულად ეწინააღმდეგებიან, ასაბუთებენ საკუთარ პოზიციას და მზად არიან დაიცვან იგი. ასე რომ, მოსაზრებები განსხვავებულია. მაგრამ ჯერ არ არის ნათელი, რომ პარლამენტი მზად არის ერთხმად დაუჭიროს მხარი და ეს გამამხნევებელია.

ინალ ხაშიგი: გასული წლის დეკემბერში, ბიჭვინთის საკითხის შესახებ  გამართული გახმაურებული შეხვედრის შემდეგ, მიღებული იქნა კანონი, რომლის მიხედვითაც, ხელმოწერამდე ყველა საერთაშორისო ხელშეკრულება ჯერ პარლამენტმა უნდა მიიღოს.  ანუ ახლა პარლამენტმა კენჭი უნდა უყაროს. როგორ მოხდება ეს?

ეშსოუ კაკალია: ამ კანონზე ბევრი საუბარი იყო  და მას განსხვავებული შეფასებები მოჰყვა. საერთაშორისო ხელშეკრულებების შესახებ კანონში ცვლილებების თანახმად, შეთანხმებების პროექტები მათ ხელმოწერამდე უნდა დაამტკიცოს სახალხო კრებამ. ზუსტი პროცედურები ჯერ არ არის გაწერილი რეგლამენტში, მაგრამ ვარაუდობენ, რომ პარლამენტს მოუწევს კენჭისყრა მომხრე იქნება თუ  წინააღმდეგი. ამჯერად ეს იქნება პირველი შემთხვევა.  პარლამენტი ან  მხარს დაუჭერს საინვესტიციო ხელშეკრულების გაფორმებას, ან უარს იტყვის.

ამ ეტაპზე საპარლამენტო კომიტეტებმა  მიიღეს შენიშვნები, შემოთავაზებულ შეთანხმების პროექტში 20-მდე ცვლილება შეიტანეს და აღმასრულებელ ხელისუფლებას გაუგზავნეს. მაგრამ, ჩვენი ინფორმაციით, აღმასრულებელმა ხელისუფლებამ ცვლილებების მიღებაზე უარი განაცხადა.

ინალ ხაშიგი: როგორც მივხვდი, ეს ცვლილებები გაეგზავნა Mantera Group-ის ადვოკატს (კომპანიის, რომლის  მფლობელია ალექსანდრე ტკაჩევი). მან უარყო ისინი, რის შემდეგაც უკან დააბრუნეს.

შესწორებები არც რუსეთის მთავრობას და არც პრეზიდენტის ადმინისტრაციისთვის არ გადაუგზავნიათ  – დასკვნა  მხოლოდ  Mantera Group-ის  ადვოკატმა გამოაგზავნა , მთავრობამ კი ცვლილებების შეტანაზე უარი განაცხადა.

ეშსოუ კაკალია: აქ მნიშვნელოვანია იმის გაგება, თუ რის საფუძველზე ვაფასებთ სიტუაციას-საკანონმდებლო ნორმები, მედიით გავრცელებული ინფორმაცია, თუ  ის, რაც ყველამ იცის, მაგრამ ოფიციალურად არავინ ადასტურებს. ეს განსხვავებული მიდგომებია.

ინალ ხაშიგი: მაგრამ კომიტეტის სხდომა მთავრობის წევრების მონაწილეობით გაიმართა და დეპუტატმა კან კვარჩიამ შეთანხმებასთან დაკავშირებით ოფიციალური მიმოწერა მოითხოვა. ინფორმაცია Mantera Group-ის შესახებ უკვე ფართოდ განიხილება და მიუხედავად იმისა, რომ ოფიციალურად უარყოფილი არ არის, არც ხელისუფლების მხრიდან დადასტურებულა. მათ შორის კრედიტების საკითხზე რომელიც დეპუტატთა ნაწილს, როგორც ჩანს, აქვს მიღებული, ზოგი უარყოფს  მონაწილეობას, ზოგი დუმს.

ეშსოუ კაკალია: მოდით, ეს მათ სინდისზე  დავტოვოთ.

ინალ ხაშიგი: მართლაც, ეს ბევრ კითხვას ბადებს. ჩვენ უნდა  გამოვიცნოთ ხელისუფლების ქმედებები, რომელიც ფარულად მუშაობს. თუმცა, სიტუაცია საინტერესოა. თქვენ ამბობთ, რომ პარლამენტმა, ფაქტობრივად არ მოიწონა ეს შეთანხმება? პარლამენტი კოლეგიური ორგანოა და გადაწყვეტილებები კენჭისყრით უნდა იქნას მიღებული.  თუმცა გუშინ ტელეგრამის ერთ-ერთ არხზე ვნახე, რომ პრეზიდენტმა ინტერვიუ მისცა რუსულ ტელეარხს, სადაც ირწმუნებოდა, რომ მთავრობათაშორისი შეთანხმება უახლოეს მომავალში გაფორმდებოდა. რამდენად არის ეს  შესაძლებელი, თუ პარლამენტს ჯერ  თანხმობა არ მიუღია?

„ჰარმონიზაციის გეგმის ხელმოწერით აღმასრულებელმა ხელისუფლებამ ფაქტობრივად აიღო პასუხისმგებლობა საკანონმდებლო ორგანოზე, რაც კონსტიტუციის დარღვევაა.“

ეშსოუ კაკალია: თქვენ აღნიშნეთ, რომ დაირღვა კონსტიტუცია და კანონები. გამოვყოთ ეს კითხვები. მოქმედმა მთავრობამ, პრეზიდენტ ასლან ბჟანიას ხელმძღვანელობით, გასულ წელს მოაწერა ხელი ე.წ. „ჰარმონიზაციის გეგმას“.

ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი პუნქტი და ღირს  ხაზგასმა. ამ გეგმის ხელმოწერით აღმასრულებელმა ხელისუფლებამ აიღო ვალდებულებები, მათ შორის ის ვალდებულებებიც, რომელიც  ჩვეულებრივ ეხებოდა საკანონმდებლო შტოს, რაც, არსებითად, არღვევს კონსტიტუციით დადგენილ ხელისუფლების დანაწილების პრინციპს. ამ პრინციპის მიხედვით, ხელისუფლების ყველა შტო დამოუკიდებლად უნდა მოქმედებდეს და არ იყოს ერთმანეთზე დამოკიდებული. თუმცა, ჰარმონიზაციის გეგმის ხელმოწერით აღმასრულებელმა ხელისუფლებამ ფაქტობრივად აიღო პასუხისმგებლობა საკანონმდებლო ორგანოს ნაცვლად, რაც კონსტიტუციის დარღვევაა. ახლა რაც შეეხება პარლამენტის წევრებისა და აღმასრულებელი ხელისუფლების მიმოწერას. ერთ-ერთ დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ 2020 წლის 12 მარტს ცვლილებები შევიდა ჰარმონიზაციის გეგმაში და ხელშეკრულება, რომელზეც ჩვენ ვსაუბრობთ, მოულოდნელად ამ გეგმაში აღმოჩნდა. საკითხავია: ვინ, როდის და რის საფუძველზე შეიტანა ეს ცვლილებები?

ვინ მისცა 2024 წელს ბიუჯეტის ჰარმონიზაციის გეგმაში მსგავსი კორექტირების უფლება? ეს არის უაღრესად მნიშვნელოვანი საკითხი, რადგან ის განსაზღვრავს ჩვენი საზოგადოების და მთლიანად რესპუბლიკის მომავალს. ამ კითხვებზე პასუხი არ არსებობს და არც არავინ აპირებს მათ გაცემას.

რაც შეეხება ორშაბათს გამართულ შეხვედრას, რომელსაც ჩვენ ვესწრებოდით, ის დახურულ ფორმატში გაიმართა. ჩემს კითხვაზე თუ ვინ მიიღო გადაწყვეტილება, სახალხო კრების რეგლამენტის მიხედვით, ასეთი გადაწყვეტილებები კენჭისყრით უნდა იყოს მიღებული, მივიღე პასუხი, რომ კენჭისყრა არ ყოფილა და ყველაფერი ამის გარეშე გადაწყდა.

სად არის ღიაობის პრინციპი? სად გაქრა დემოკრატია და კანონი? ამას შემთხვევით არ ვამბობ. ჩვენ ვცხოვრობთ რეალობაში, სადაც მუდმივად ირღვევა კონსტიტუცია: განიხილება ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხები, შემდეგ კი კანონებისა და რეგულაციების გათვალისწინების გარეშე აგრძელებენ მოქმედებას. პასუხისმგებლობის საკითხი არ დგას და ეს უკიდურესად შემაშფოთებელია. ეს საკითხი ბევრჯერ დავაყენე და კიდევ დავაყენებ. ეს შეიძლება იყოს საბედისწერო შეთანხმება, რომლის პირობებმა შეიძლება გადამწყვეტი გავლენა იქონიოს ჩვენს სახელმწიფოსა და ხალხზე. მაგრამ ეს საკითხები დახურულ კარს მიღმა განიხილება და ვერავინ გასცემს  პასუხს კითხვაზე, რატომ ხდება ეს. ახლა დავუბრუნდეთ შენს კითხვას. 

ქვეყნის პრეზიდენტმა,  რუსული ტელევიზიისთვის მიცემულ ინტერვიუში,  განაცხადა, რომ ამ ხელშეკრულების ხელმოწერას უახლოეს მომავალში აპირებს. მაგრამ როგორ შეიძლება ამაზე ისაუბროს, თუ კონსტიტუციის თანახმად, პარლამენტს, აფხაზეთის  სახალხო კრებას ჯერ არ მიუღია თანხმობა ამ დოკუმენტზე?

ეს გამაფრთხილებელი ნიშანია. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან აშკარად მიუთითებს კონსტიტუციისა და არსებული კანონების უპატივცემულობაზე. უახლესი ისტორიის მანძილზე ჩვენმა კანონმდებლებმა შექმნეს დამცავი მექანიზმები სათანადო რეგულირების უზრუნველსაყოფად, მათ შორის საერთაშორისო ხელშეკრულებების შესახებ კანონში შეტანილი ცვლილებებით.

მე ვფიქრობ, რომ ამ შემთხვევაში ხელისუფლება ცდილობს ამ მექანიზმების გვერდის ავლას საერთაშორისო ხელშეკრულებების გამოყენებით, რადგან, როგორც ცნობილია, საერთაშორისო სამართალი უპირატესია ეროვნულ კანონმდებლობაზე. ეს არის მოკლე გზა, რათა თავიდან აიცილონ შიდა საკანონმდებლო მოთხოვნები.

ინალ ხაშიგი: წვრილმანებს ნუ  გამოეკიდებით.

ეშსოუ კაკალია: დიახ, რა თქმა უნდა,  შეიძლება ირონიულად ასეც ითქვას. მაგრამ ეს საგანგაშოა და ამაზე საუბარია საჭირო. საზოგადოებამ უნდა იცოდეს რა ხდება. ვფიქრობ, ეს უაღრესად მნიშვნელოვანია. მაგალითად, რუსეთში, სხვათა შორის, მათ  გადაწყვიტეს, რომ საერთაშორისო შეთანხმებები  არ შეიძლება იყოს ეროვნულზე   მნიშვნელოვანი.

ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რომ მხარეთა საერთაშორისო ვალდებულებები,  ყოველთვის არ შეესაბამება ეროვნულ კანონმდებლობას. ეს ნორმალური საერთაშორისო პრაქტიკაა, ამაში უჩვეულო არაფერია.  უფრო მნიშვნელოვანია, რამდენად არის გათვალისწინებული მხარეთა ინტერესები ამ ხელშეკრულებების გაფორმებისას. სხვათა შორის, ხელშეკრულებების მომზადებისას, რომლებსაც  ისინი გვთავაზობენ,  პირველ რიგში, საკუთარ ინტერესებზე აკეთებდნენ აქცენტს. ეს ფაქტია.

ინალ ხაშიგი: გასაგებია მახსოვს, წარსულში, როცა მსგავსი დოკუმენტები მუშავდებოდა, ავიწყდებოდათ სიტყვის „ფედერალური“ ამოღება, რაც აჩვენებდა, საიდან მოდიოდა ეს ინიციატივები.

ეშსოუ კაკალია: ეს არის სრულიად განსხვავებული რამ.

ინალ ხაშიგი: მაგრამ ხელშეკრულებების ტექსტები…

ეშსოუ კაკალია: დიახ, ხელშეკრულების ტექსტები, რომლებიც მუშავდება, როგორც წესი, საფუძვლად იყენებს რუსეთის კანონმდებლობას, შემდეგ კი გარკვეული ცვლილებები შედის. ეს ერთია. როდესაც ვსაუბრობთ რუსეთში შემუშავებულ საერთაშორისო ხელშეკრულებაზე, ამ შემთხვევაში რუსი ინვესტორის ინტერესების გათვალისწინებით, ეს სულ სხვაა.

ინალ ხაშიგი:  სხვადასხვა პირების  პირადი ინტერესები…

ეშსოუ კაკალია. დიახ, ოფიციალური პირების. ჩვენ უკვე შეგვიძლია ამის გარკვევა. მაგრამ ეს არის სრულიად განსხვავებული რამ.

ინალ ხაშიგი: თუმცა, მე გავამახვილე ყურადღება იმ შეთანხმებებზე, რომლებმაც რეზონანსი გამოიწვია და რომლებშიც ხშირად შეიძლება აფხაზური კანონმდებლობის თავისუფალი ინტერპრეტაციები. მაგალითად, საინვესტიციო ხელშეკრულებაში ჩნდება კითხვა: როგორ შეიძლება მიწა, რომელიც კანონით არ შეიძლება იყოს ყიდვა-გაყიდვის საგანი, გახდეს გირაოს საგანი?

ეშსოუ კაკალია: მიწა არ შეიძლება იყოს გირაოს საგანი.

ინალ ხაშიგი: ის არ ექვემდებარება ყიდვას ან გაყიდვას.

„დე იურე მიწა არ შეიძლება იყოს გირავნობის საგანი, მაგრამ ამ ადგილზე მდებარე ქონება შეიძლება იყოს გირავნობის საგანი.

ეშსოუ კაკალია: მართლაც, დე იურე მიწა არ შეიძლება იყოს გირავნობის საგანი, მაგრამ ამ ადგილზე მდებარე  ქონება შეიძლება იყოს გირავნობის საგანი.

ფაქტობრივად, ეს ობიექტი შეიძლება მიბმული იყოს მიწის ნაკვეთთან და მიწაც იყოს გამოყენებული. ეს არის მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც ჩვენ დეპუტატებთან საუბრისას დავაყენეთ.

ინალ ხაშიგი:  მაგალითად, თუ ბეღელი დგას ჰექტარ მიწაზე?

ეშსოუ კაკალია: დიახ, თუ არსებობს ობიექტზე საკუთრების დამადასტურებელი მოწმობა და მიწის ნაკვეთი ერთვის ამ ობიექტს, როგორც განუყოფელ ნაწილს.

კიდევ ერთხელ ხაზს ვუსვამ: დე იურე მიწა არ იყიდება და არ შეიძლება იყოს გირაოს საგანი,  მაგრამ ამ ხელშეკრულებაში მითითებული პირობების მიხედვით, მიწა შესაძლოა რეალურად გახდეს გირავნობის საგანი.

ინალ ხაშიგი:  მაგრამ როგორ შეიძლება ეს მოხდეს?

ეშსოუ კაკალია: ეს არის ზუსტად ის, რაზეც ვსაუბრობთ. ამიტომ ვართ წინააღმდეგი. და არა მხოლოდ ამის გამო. არის სხვა დებულებები, რომლებსაც კატეგორიულად არ ვეთანხმებით. ჩვენ ყოველთვის გვაკრიტიკებდა და გვადანაშაულებდა  ხელისუფლება,  რომ წინსვლის წინააღმდეგი ვართ, საკითხებს ემოციურად და დილეტანტურად ვუდგებით. მაგრამ, როგორც პრაქტიკა გვიჩვენებს, ჩვენი შიში სწორი იყო. ბიჭვინთაში  სახელმწიფო აგარაკის მაგალითი, როდესაც ხელისუფლებამ უარყო ჩვენი არგუმენტები და შემდეგ იძულებულები გახდნენ ცვლილებები შეეტანა კანონმდებლობაში, ადასტურებს, რომ ჩვენ მართლები ვართ. ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როცა მსგავს სიტუაციებს ვაწყდებით და ეს გამოცდილება ნათლად აჩვენებს, რომ ჩვენი არგუმენტები სწორი/დასაბუთებული  იყო.

ინალ ხაშიგი: როგორ ფიქრობთ, ექნება თუ არა პარლამენტს რაიმე ვადა ამ შეთანხმების განსახილველად?

ეშსოუ კაკალია:  მოგეხსენებათ, პარლამენტს განხილვის კონკრეტული ვადები არ დაუდგენია.

ინალ ხაშიგი: მაგრამ, მეორე მხრივ, პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ შეთანხმებას უახლოეს მომავალში მოაწერენ ხელს.

ეშსოუ კაკალია: როგორ შეიძლება ხელმოწერა, თუ პარლამენტს ჯერ არ მიუცია თანხმობა? ხედავთ, ეს არის წინააღმდეგობა. ეს დაახლოებით იგივეა, რაც თქვა: „მე აღარ ვთამაშობ სამართლებრივ სისტემას, არ ვაპირებ დემოკრატიის დაცვას, უბრალოდ ხელს ვაწერ და შენს აზრს ჩემთვის მნიშვნელობა არ აქვს“. ეს არსებითად იგივეა.

ინალ ხაშიგი: მაგრამ, კონკრეტული სიტუაციიდან გამომდინარე, საპრეზიდენტო არჩევნები გვიახლოვდება  და ვადა, მეჩვენება, ცოტა ბუნდოვანია. მახსოვს, სერგეი შამბამ თქვა, რომ არჩევნები იანვრის ბოლოს იქნებაო. ანუ არჩევნებამდე ორ თვეზე ცოტა მეტი რჩება. აქედან გამომდინარე, პრეზიდენტისთვის, ალბათ, კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ შეთანხმება არჩევნებამდე იყოს მიღებული.

ეშსოუ კაკალია: ალბათ კი.

ინალ ხაშიგი: ეს შეთანხმება მალე გაფორმდება და შემდეგ პარლამენტს დაუბრუნდება. პარლამენტს, რომელმაც უკვე შეიტანა ოცი შესწორება, რომელიც ხელისუფლებამ  უარყო,  კვლავ მოუწევს ამ დოკუმენტის რატიფიცირება.

პარლამენტი კი დიდი ალბათობით  ისევ აღმოჩნდება იმ მდგომარეობაში, როგორც ეს ხშირად ხდება და ისევ სკანდალი წამოიჭრება. როგორ მოაგვარებს ხელისუფლება ამ სიტუაციას? ასეთ ჩაკეტილ წრეში  ვართ მოხვედრილი.

ეშსოუ კაკალია: კანონის ყოველი დარღვევა ფიქსირდება საზოგადოების, მოქალაქეების, საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და საზოგადო მოღვაწეების მიერ. და კანონის ყოველ დარღვევას აქვს დაგროვების ეფექტი.

ჩვენმა ისტორიამ არაერთხელ დაადასტურა, რომ საზოგადოება ადრე თუ გვიან კანონდარღვევებს ახალი კანონდარღვევებით  პასუხობს. ეს აქსიომაა, ყველგან ყოველთვის ასე იყო  და არც ჩვენს შემთხვევაშია  გამონაკლისი. ეჭვი არ მეპარება, რომ ეს ისევ განმეორდება.

ინალ ხაშიგი:  2014, 2020, მე მესმის სიტუაცია.

”აპარტამენტების  მაგალითი არის აგრესიული მცდელობა  როგორ შეიძლება გაიტანო კანონპროექტი”

ეშსოუ კაკალია:  შეგახსენებთ, რომ 2020 წელს თქვენთან შეხვედრისას შემოგთავაზეთ ინიციატივა. შემდეგ ჩვენ დიდხანს განვიხილავდით დაპირისპირებისგან თავის დაღწევის აუცილებლობას. ჩვენი ინიციატივა სწორედ ამისკენ იყო მიმართული. თუმცა, ბოლო ოთხი წელი  მუდმივი დაპირისპირების რეჟიმში გავიდა. 2021 წლის მოვლენების მომსწრენი გავხდით.  პოლიტიკური სიტუაციის ეს მუდმივი დესტაბილიზაცია ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელი ნაწილი გახდა. როდესაც არგუმენტები მთავრდება, ხელისუფლება, როგორც წესი, ძალას მიმართავს – ეს არის ცხოვრების კანონი. ჩვენ, როგორც საზოგადოება, არ ვართ გამონაკლისი.

აპარტამენტების შესახებ კანონპროექტის  მაგალითი  არის აგრესიული მცდელობა იმისა თუ როგორ შეიძლება გაიტანო კანონპროექტი. ხელისუფლება იძულებული გახდა გაეწვია იგი,  საზოგადოების წინააღმდეგობის გამო. მაგრამ მათ ეს გააკეთეს არა იმიტომ, რომ გააცნობიერეს იდეის სიმცდარე, არამედ იმიტომ, რომ გააცნობიერეს, რომ ამან  შესაძლოა  ხელისუფლებისთვის უარესი შედეგი გამოიწვიოს.

ასე რომ, საზოგადოება სულ უფრო ხშირად სვამს კითხვას: რა პასუხისმგებლობა ეკისრება ხელისუფლებას? რა პასუხისმგებლობა ეკისრებათ კონკრეტულ ჩინოვნიკებს იმ ინიციატივებზე, რომლებიც საზოგადოებას აიძულებს წინააღმდეგობა გაუწიოს? ეს ძალიან სერიოზული საკითხია.

ინალ ხაშიგი: დიახ, მესმის. ჩვენს საზოგადოებაში ზოგჯერ, როდესაც ხელისუფლებასა და ხალხს შორის გაუგებრობის კრიტიკული ზღვარი ჩნდება, ხდება ის, რაც მოხდა 2014 და 2020 წლებში. თუმცა, ალბათ საზოგადოება, მუდმივი გადაზღვევით და მართვის სისტემის  არაეფექტურობით, დაიღალა.  ხელისუფლებას, რომელიც თავის ადგილზე ზის, ხანდახან არ ესმის, რომ კორუფციისა და იურიდიული ნიჰილიზმის წინააღმდეგ ბრძოლის არარსებობა რეალურად უკმაყოფილების ახალი ტალღის დასაწყისია. ჩვენ ყოველთვის სუფთა ფურცლიდან ვიწყებთ და ის გროვდება. ასე რომ, როდესაც პასუხისმგებლობის მომენტი დადგება, ჩნდება კითხვა: ვინ იქნება პასუხისმგებელი მიღებულ გადაწყვეტილებებზე?  ბევრი გადაწყვეტილება არ შეესაბამება ჩვენს კანონმდებლობას და ზოგჯერ კონსტიტუციასაც.

წვრილმან საკითხებზეც კი არ ვსაუბრობ, როგორიცაა  ხელისუფლების სრული იზოლაცია. არ არსებობს წვდომა პარლამენტთან.  ყველაფერი დახურულ კარს მიღმა ხდება. ეს იწვევს იმას, რომ საზოგადოება  თამაშგარე  მდგომარეობაში რჩება.  ადამიანთა წრე იღებს გადაწყვეტილებებს და ჩვენ, რიგითმა მოქალაქეებმა, უნდა ვიცხოვროთ ამ კანონებით. უსამართლობის ეს  განცდა, ხელისუფლებაც რომ შეიცვალოს, არ გაქრება.  

არ არის განცდა, რომ ამ რომ მიღებულ გადაწყვეტილებებს იურიდიული შეფასება მიეცემა.

ეშსოუ კაკალია:  თამაშის ეს წესები დარჩება.

ინალ ხაშიგი: კი, მაგრამ იქნება თუ არა სამართლებრივი  შეფასება უკვე  მომხდარზე?

„მთავრობის რეიტინგი ეცემა და ეს აშკარა მაჩვენებელია იმისა, რომ საზოგადოება ასეთ პოლიტიკას არ იღებს.

 ესშოუ კაკალია: გასაგებია. ამის შესახებ „აფსნი ჰაბარის“ პლათფორმაზეც ვისაუბრეთ , თუ არ ვცდები. ვისაუბრეთ იმაზე, რომ დღეს საზოგადოებამ მიაღწია თავისი ინტერესების დაცვის ახალ დონეს. ხელისუფლება ხალხს ჩამოშორდა,  საზოგადოებამ კი მოქმედება დაიწყო.

ხალხმა  საკუთარ ოლქებში დეპუტატების  მიმართა  და არ არის პარლამენტის გადაწყვეტილებების მოლოდინში. ეს არის საზოგადოების ჯანსაღი რეაქცია. ჩვენ ახალ დონეზე გადავედით. სხვათა შორის, ახლა საზოგადოება კანონის დამრღვევისგან პასუხისმგებლობას ითხოვს. ეს მოთხოვნა დიდი ხანია მომწიფდა  და საზოგადოება  პასუხისმგებლობის დაკისრებას მოითხოვს.

ის რომ ხელისუფლება დახურულ კარს მიღმა და კულუარებში წყვეტს საკითხებს, შეუმჩნეველი არ რჩება.  ხელისუფლების რეიტინგი ეცემა და ეს აშკარა მაჩვენებელია იმისა, რომ საზოგადოება ასეთ პოლიტიკას არ იღებს. ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რომ სანამ სრულად არ ვაღიარებთ  ჩვენს კონსტიტუციას და არ  დავიწყებთ ჩვენი კანონების დაცვას,  გავაგრძელებთ ცხოვრებას ისე, როგორც თქვენ აღწერეთ. ეს მნიშვნელოვანი პუნქტია. არ არსებობს ქვეყანა, რომელიც განვითარდება კანონის უგულებელყოფით. არ არსებობს ორგანიზაცია, რომელიც წარმატებას მიაღწევს წესების დაცვის გარეშე. და თუ ახალი ხელისუფლებაც დღევანდელის გზას გააგრძელებს, იგივე პრობლემები შეექმნება, რაც დღევანდელ ხელისუფლებას. 

ინალ ხაშიგი: თუ ასე გაგრძელდა, ეს გამოიწვევს აფხაზეთის სახელმწიფოს სრულ ნგრევას. როგორც ჩანს, უკვე მივედით კრიტიკულ ზღვრამდე და ეს საზოგადოების განწყობებიდან ჩანს. საპროტესტო განწყობები იზრდება და ეს ეხება არა მხოლოდ ხელისუფლებას, არამედ მთლიანად პოლიტიკურ კლასს.

პრობლემა ის არის, რომ პოლიტიკური ცვლილება არ იძლევა შედეგს. როდესაც ერთი ტოვებს და მეორე მოდის მისი ადგილის დასაკავებლად, ყველაფერი იგივე რჩება – ძველი  მიდგომები. საზოგადოება ითხოვს კონსტიტუციისა და კანონების დაცვას. ჩვენ ვსაუბრობთ მათი დაცვის აუცილებლობაზე, მაგრამ მე პირადად,  მოქმედი ხელისუფლებისგან აღარაფერს ველოდები. თუ ხელისუფლება შეიცვლება, მაშინვე უნდა აჩვენოს რას აპირებს. აპირებს თუ არა ძველი მიდგომების გადახედვას.

მაგრამ, სამწუხაროდ, ჩვენ ვერ ვხედავთ ამას.  ეს არ მომხდარა არც 2014 და არც 2020 წელს. ჩვენ გვესმის, რომ ხელისუფლებას, როგორც ადრე, ურჩევნია იყოს დახურული კლუბი – პარტიული ნომენკლატურა, რომელიც უზრუნველყოფს საკუთარ კომფორტულ პირობებს და არ სურს პრობლემების გადაჭრა, რაზეც მოქალაქეები მიანიშნებენ. ახლა, წინასაარჩევნოდ, ისევ ამ გამოწვევების წინაშე ვდგავართ, სხვადასხვა შეთანხმებების შესახებ ვმსჯელობთ. თუმცა, მთელი ამ ხნის განმავლობაში ჩვენ არც ერთი შიდა აფხაზური პრობლემა სათანადო დონეზე არ განგვიხილავს. ჩვენ ვსაუბრობთ მხოლოდ ისეთ პრობლემებზე, როგორიცაა აპარტამენტები ან საინვესტიციო ხელშეკრულებები, მაგრამ არა  გლობალურ საკითხებზე, როგორიცაა დემოგრაფია, რეპატრიაცია, კორუფციასთან ბრძოლა.

ვისურვებდი, რომ ჩვენი პოლიტიკური ელიტა, კერძოდ პრეზიდენტი, უფრო ხშირად მოვიდეს პარლამენტში და განიხილოს ეს საკითხები.

მან უნდა თქვას: ” ჩვენ გვჭირდება მკაცრი კანონმდებლობა, რათა  ყველა კორუმპირებული  დაისაჯოს”.  ასეთი მინდა იყოს  ჩემი ქვეყნის  ლიდერი. თუ ახლა პარლამენტი არანაირ რეაქციას არ მოახდენს და პრეზიდენტს ხელმოწერის შესაძლებლობას მისცემს, მაშინ ისევ პარლამენტს დაბრალდება.  

”ყველა საზოგადოება იმსახურებს იმ ხელისუფლებას რაც  აქვს.”  

ეშსოუ კაკალია: დავიწყებ იმით, რომ საზოგადოებამ დაკარგა ნდობა მთელი პოლიტიკური სპექტრის მიმართ. ეს მართალია, მაგრამ მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ არც ერთი პოლიტიკური გუნდი არ ირჩევს საკუთარ თავს – მას ირჩევს საზოგადოება. ყველა საზოგადოება იმსახურებს იმ ხელისუფლებას , რაც  აქვს.

როდესაც ამომრჩევლები ხმას აძლევენ ოჯახური კავშირების ან ფინანსური ინტერესებიდან გამომდინარე, და  პროფესიონალიზმისა და კეთილსინდისიერების საფუძველზე, ჩვენ ვიღებთ იმას, რასაც ვიღებთ. ასეთი სიტუაციის პროგნოზირება რთული არ იყო. თუ ამომრჩეველი ირჩევს მათ, ვინც უკვე მოახდინა საკუთარი თავის დისკრედიტაცია, შედეგი აშკარა იქნება. რაც შეეხება პარლამენტს, რა თქმა უნდა, მან უნდა დაიცვას თავისი პოზიცია, განსაკუთრებით, როცა საქმე ეხება კანონს. იმის თქმა, რომ პრეზიდენტი არ მოდის პარლამენტში და არ განიხილავს დემოგრაფიულ ან სხვა მნიშვნელოვან საკითხებს, ეს  კანონის დარღვევაა. ის ვალდებულია წელიწადში ერთხელ მაინც წარუდგინოს ანგარიში პარლამენტს თავისი საქმიანობის შესახებ. ჩემს მეხსიერებაში ასეთი მოწოდება მხოლოდ ერთხელ გაკეთდა, შემდეგ კი მას შემდეგ, რაც ოპოზიციამ მიუთითა.  პარლამენტში უნდა  მიდიოდეს  არა მხოლოდ პრეზიდენტი, არამედ სხვა  ლიდერებიც, რომლებიც ვალდებულნი არიან თავიანთი მუშაობისა და გეგმების შესახებ ანგარიში წარადგინონ.  ეს ასევე წერია კანონებში.

როდესაც არჩევნებში მონაწილეობას ვიღებდი, დავპირდი, რომ გავხსნიდი საჯარო მისაღებს და ანგარიშს ჩავაბარებდი ამომრჩეველს.  და როცა მითხრეს, რომ ეს კარგი იდეა  იყო, მე ვუპასუხე, რომ ეს არ იყო ჩემი კეთილგანწყობის ჟესტი, არამედ კანონით განსაზღვრული ვალდებულება. სამწუხაროდ, ასეთ მარტივ რაღაცეებს ​​ხშირად ვერ ვხედავთ და ეს ძალიან საშიშია საზოგადოების განვითარებისთვის. საინვესტიციო შეთანხმება ობიექტურად არ არის მიმართული აფხაზური საზოგადოების ინტერესების დაცვაზე.

ინალ ხაშიგი: ჩვენი საუბარი  დასასრულს უახლოვდება. დღეს ვისაუბრეთ შეთანხმებაზე და იმაზე, თუ როგორ გავაგრძელოთ ქვეყანაში ცხოვრება ისე, რომ ეს იყოს ხელსაყრელი იყოს  არა მხოლოდ ხელისუფლებისთვის, არამედ რიგითი მოქალაქეებისთვისაც.

შეგახსენებთ, რომ გადაცემის ყურება შესაძლებელია არა მხოლოდ ჩეგემსკაია პრავდას YouTube არხზე, არამედ ჩვენს  ფეისბუქის გვერდზეც. ასევე წაიკითხეთ ჩვენს ვებგვერდზე “ჩეგემსკაია პრავდა”.